نویسنده: اسلام الدین اندیش
تاری2 نشر: 2008-02-23
توجه جدی در انکشاف توریزم میتواند در تغییر سطح رفاه کشور ما تُور واقع شود. گرچه طی مقاله دیگری نقش توریزم در اقتصاد مورد بررسی قرار گرفته است. وهمچنان چندین محل مناسب با ظرفیت های بزرگ جذب توریست مورد ارزیابی و پیشنهاد شده است ولی درین جا یک محل نادر و منحصر بفرد دیگررا با امکانات وسیع تورستی و درمانی خدمت معرفی میدارم. به امید اینکه دولتمردان سرمایه گذاران متوجه شوند با سوق سرمایه اندک “مصرف کم” نتایج از حد انتظار بیشتررا دریافت نمایند.
در افغانستان تعدادی از مناطق به عنوان نقاط جذب توریزم شناخته شده بودند و میشوند. چون بامیان و نورستان. قبلاً سیاحین ازآن مناطق دیدن میکردند از زیبایی طبیعی آنها لذت میبردند و مناطق دیگر سرسبز خوش آب و هوا حتی در اطراف کابل که بیشتر توسط باشندگان کابل مورد توجه قرار میگرفت چون پغمان, استالف, گلبهار, سالنگ وغیره که مردم مابه آنها متوجه بوده اند.
اینک بالای محلی آنهم در نزدیکی کابل ولی این مکان شاید مکان منحصر به فرد جهان باشد که تا هنوز مورد توجه قرار نگرفته ورنه به احتمال بسیار زیاد مکان مناسب ساحه جذاب برای جلب توریستها, درمانگاه مناسب برای بعضی از امراض باشد. حرف از ریگ روان ولایت کاپیسای بزرگ میباشد. این منطقه در حدود 50 کیلو متر شمال شرق کابل در ولایت مشهور کاپیسا, مهد تمدن کوشانیها, یونانیها قرار داشته فاصله آن یک کیلو متر تا زیارت اابو حنیفه غازی(رح) , یکی از منسوبین حضرت علی (ک) “باساس روایات قدما موسفیدان منطقه” و هم قرار افسانه هائیکه از پدر به پسر نسل به نسل انتقال یافته میگویند که “ابو حنیفه غازی” در جنگ قسم یاد کرده بود که تا از خون کفار آسیاب نگردانم جورا آرد نکنم نخورم از غذا دست بر نمیدارم. وقتی جنگ جریان داشت خداوند (ج) باران را فرستاد آب با خون یکجا شده با مایع سرخرنگ آسیاب گشت. وقتی این مامول بر آورده شد بعداً متوجه شد که چه کاری صورت گرفته, اواز خدا وند (ج) درخواست کرد تا زمین دو کف شود او با همه سپاهش بآن غار بروند. خواست شان بر آورده شد. پدران و موسفیدان نقل میکنند که تعدادی از مردم در گذشته ها در شب های جمعه صدای نعل بندی اسپهارا شنیده اند. من خود نیز تا چند پته زینه خاکی که زیر زمین میرود رفته ام ولی نمیدانم چند پته بعد نتوانستم ادامه دهم برگشتم. روزانه دهها انسان برای زیارت و طلب حاجت به آنجا میروند. داخل مغاره که توسط زینه های خاکی به زیر زمین هدایت میشود میروندو بر میگردند.
کمی جنوب تر در منطقه کره تاز زیارت مشهور دیگری آرام گرفته که روزانه تعدادی از زایرین به آنجا نیز میروند. درآن زیارت امراض گلو شفا می یابد و همه استوپه های بودایی و آثار بقایای آتشکده های زردشتی را میتوان در آنجا مشاهده کرد. ولی این مربوط به باستانشناسی و باستاشناسان است که بیشتر تحقیق نمایند. ولی آن چیزیکه میتواند برای سیاحین جالب وشاید در جهان تنها مکانی باشد آن ریگ روان است. تصور کنید کوهی سه شا خه یی به بلندای حدود سه هزار متر تقریباً از قسمت 2500 متر آن در یک ساحه عرضی یک کیلو متر مثلث شکل تقاطع کوهها ریگی ظریف, لطیفی رنگ طلایی تا قسمت پایان کوه قراردارد. یعنی به طول حدود 2500 متر عرض حدود 1000 متر که عمق آن را نمیدانم شاید بیشتر از دهها متر باشد. خود تصور کنید چه ریگ عظیمی در دامنه کوهی و اصل جالب بودن آن در چیست؟ آنکه با همه بزرگی که قسمتی از شاخه سومی کوه را پوشانیده در همه اش ممکن دو دانه ریگ بیش “شن میده” را نیابی از هر لحاظ جسامت ویا رنگ فرق داشته باشند. همه آنقدر خورد ظریف اند که همچون پر نرم میتوانی روی آن آرام بگیری یا حرکت کنی با وجودیکه پاهای آدم کمی فرو میرود ولی میتوانی از بالای کوه به پائین خودرا بلولانی. یعنی با خود را لول دادن پائین بیایی. یا اینکه در زمان بالا رفتن در ریگ فرو رفته بالا بروی. مردمان مناطق همجوار در میله های هردو عید و در روز باستانی نوروز این تحفه جمشید, یادگار بزرگ نیاکان ما در پای آن کوه نزدیک همین محل اجتماع میکنند, بازار میشود وبه بزکشی, کشتی گیری وسایر مراسم, “همه جشن های نوروزی در آنجا برگزار میگردد” ولی مهمترین از همه جالب و خوش آیند ترین بازی بالا شدن در کوه ریگی , لولاندن خود از بلندای کوه به طرف پائین است حد اقل نیم ساعت را در برمیگیرد تا به دانه کوه برسی. بالاشدن در ریگ ساعت هارا لازم دارد. هزاران نفر بوِیژه در بهاران به پای آنکوه به منظور بالاشدن به آن ریگ, خودرا لولاندن که لذت خاصی دارد, بآنجا میروند. انصافاً مکانی است بسیار زیبا که ترکیب است از رنگ تیره فولادی کوههای سه شاخه و رنگ طلایی زیبایی ریگ ویک منظره خوب پیش روی ساحه وسیعی که با آب دریاچه فاصله زیاد ندارد, ولی بشکل بیابان یک کیلومتری البته دامنه کوه را تشکیل میدهد. در حدود نیم کیلومتر آنطرف دریاچه با آب دایمی جریان دارد که اگر قدری توجه شود با استفاده از همان آب ریگ روان کوه میتواند یک شهرک بسیار زیبایی تورستی که البته با حوض های آبیاری مناسب, هوتل وسایر تأسیسات اگر آنجا ساخته شود, مطمئناً روزی از بهترین مناطق تورستی جهان شمرده خواهد شد. چون چیزیست که در سایر کشورها با آنهمه خصوصیات وویژگیها وجود ندارد. زیرا در همه جا فقط بحر و آفتاب است که سیاحین را بخود می کشاند ولی با درنظر داشت اینکه سیاحین ترجیح میدهند تا هرسال جای جدید بروند و چیزی, مکان جدید را ببینند که ریگ روان میتواند چنین مکانی باشد با امکانات باور نکردنی.
مردم عقیده دارند که این ریگ خواص های زیادی دارد از جمله هرقدر ازآن بگیری کم نمیشود. این مطلب تا حدودی حقیقت دارد. زیرا تأسیسات فابریکه گلبهار تمام مصارف ریگ خودرا از همان ریگ حتی بدون اینکه شسته یا از جالی کشیده شود اکمال نمود ولی ظاهراً باوجود مصرف شاید در حدود 5000 یا بیشترمترمکعب ریگ کاملاً بجایش است و هیچکس نمیتواند که فرق کند که یک دانه ریگ بی جا شده باشد. همه مردم عقیده دارند که این ریگ به بسیاری از امراض مفید و شفابخش است. چون روماتیزم, البته این علمای طب هستند که معیین کنند که حقیقت دارد یا خیر. امکان اینکه آن منطقه یک بیمارستان درمانی برای معالجه بسیاری از امراض شود وجود دارد. چون حد اقل از لحاظ پاکی صافی هوا, منظره های بدیع, چشم انداز بسیار جالب. بهر صورت با استفاده از خواص آن نیز میتوان تبلیغات دامنه داری را راه انداخت. یکبار تعدادی از سیاحین جلب شدند دیگر نه تنها در تابستان بلکه در زمستان نسبت اینکه پیچیده بین کوهها است گرم میباشد. ونیز خالی از توریست ها نخواهد بود.
این وظیفه دولتمردان کشور بویژه وزارت محترم اطلاعات کلتور و توریزم معینیت توریزم است تا به این منطقه منحصر به فرد جهان که توانایی جلب سرمایه ها را داشته, درصورت اکمال آن منطقه زیبایی دیدنی توریستی نه تنها در سطح منطقه بلکه در سطح جهان خواهد شد, توجه نمایند. ناگفته نباید ماند که این ریگ در قلب کاپیسا مرکز تمدن کوشانیها, یونانیها, قرار گاه اسکندر کبیر قرار دارد که میتواند ترکیبی از ساحه تورستی درمانی باشدو هم یک ساحه بارز تاریخی.
بادرنظرداشت عظمت تاریخی مرکز تمدن بودن آن سزاوار آنست که بآن توجه شود. برای بر آورده شدن این منظور اقدامات ذیل صورت گیرد:
1) ادارات ذیربط هیأتی را تعیین کنند تا از نزدیک البته ساحه را سروی نمایند در صورت ایکه محل را مناسب بیابند. پلان برای سرمایه گذاری آن , ایجاد تأسیسات آن طرح نمایند.
2) درصورتیکه بتواند کار ساختمان آن شروع شود همزمان باید شعبات مربوط تبلیغات وسیعی را در معرفی مکان های جذاب تورستی افغانستان با انتشار مجله ها, بروشور ها, از طریق سفارت خانه های افغانستان در خارج, نمایندگیهای آریانا براه بیندازند. بالخاصه زیبایی طبیعی را که توریستان بیشتر مشتاق زیبایی طبیعی اند تا مصنوعی, زیاد برجسته نمایند. و همچنان از طریق تلویزیونهای جهانی در صورت امکان نیز نقاط مهم زیبایی تورستی افغانستان را معرفی همزمان در تهیه اکمال تاسیسات آن توجه سرمایه گذاری نمایند.
بازهم تکرار میکنم که افغانستان ظرفیت بزرگ تورستی دارد. این به سازماندهی ارتباط دارد. بویژه تبلیغات مؤثر و بهتر. تا توجه جهانیان, بویژه توریستها جلب نمائیم. چه در غیر این صورت هر قدر مناطق زیبا هم داشته باشیم اگر کسی از وجود آنها خبر نداشته باشد تورستی بآنجا سفر نخواهد کرد. مهمتر از همه تبلیغ – باز تبلیغ است که باید بلا وقفه جریان یابد تا توریست هاجلب شوند. مطمئناً بخش قابل ملاحظه از عواید افغانستان ازین مدرک تأمین خواهد شد و شغل پردرآمدی برای افراد کشور خواهد بود. بامید اینکه روزی بتوانیم یک کشور با امکانات وسیعی توریستی باشیم و فقر را پشت سر بگذاریم.